Хадгаламж зээлийн хоршоо нэгэн үе манай санхүүгийн зах зээлд нэлээн эрч хүчтэй гарч ирээд богинохон хугацаанд нэлээн сайн мөнгө угааж аваад сэжим ч үгүй дампуурУУЛААД ХАЯЖ БАЙГАА ЮМ ДАА ОВОО МУУ ГАРУУД ЧИНЬ.

            Нэлээн ч их мөнгөөр нэлээд их хүмүүс хохироотохлоо цаана чинь гээд хэвлэл мэдээллийнхэн шуугиад л ниргэсэн хойно нь хашгирав гэдэг шиг нөгөө улс төрчид чинь худлаа жаал хохирогчдоороо тоглоцгоов. Хохирогчид хохироогчид хоюулаа л хүний аминд хүрээд байх шиг саяд ганц бүүр 0,00000001 тохиох хүмүүний биеийг олж төрчихөөд чадхийчихэж байгаа чадхийхгээд хүсээд байгаа хүмүүсийг харахаар харамсаад барахгүй юм…

     Бодоод байхад хохироогчид хохирогчид хоюулаа л эрүүл бус сэтгэхүйтэй овоо шуналтай гарууд юмаа цаад хэд чинь.

            Хохирогчид нэртэй өрөвдөлтэй хэрнээ шуналтай олонхи маань арай гэж зовж зүдэрч махийж матийж хүний ул долоохоос наахнуур олсон/ зарим нь ч бараг долоосон байх л доооо/  овоо хэдэн халтар төгрөгөө хэнч итгэмээргүй өндөр хүүтай өнөөх хадгаламж зээлийн хоршоондоо хялбархаан баяжчих санаатай аваачаад хийчихвээээ хөөрхий…

БОДОХГҮЙ ЯАВАА ТА НАР МИНЬ

1-Банк санхүүгийн байгууллагуудын гол орлогын эх үүсвэр бол депозит тэд харилцагчдаас багахан хүүтэй хадгаламж аваад арай илүү хүүтэй зээл гаргаж байж дундааш нь ашиг олдог тоглоомын газар. Үнэхээр л өөрсдөө өсгөж үржүүлж чадахгүй гэхдэ найдвартай аргаар өсгөх гээд байсан юм бол Тэр үед монгол улсад сайн муу нэртэй 16 арилжааны банк үйл ажиллагаа явуулж байсан одоо ч явуулж байгаа тэд хэзээч тийм өндөр хадгаламжийн хүү амлаагүй ч боломжийн 10-18%ийн хүүг амлаж байсан гэтэл ХЗХоршоод 28-36%ийн хүү амлаад нөгөө хэдэн гэнэн цайлган итгэмтгий шуналтайдуу нөхдүүдийнхээ мөнгийг салгаад авчихвааа хөөрхийй

2-Гэтэл зээлийн хүүг нь ажиглавал БАНК ХЗХ 2ийнх бараг ялгаагүй банк сарын 1,5-3%, ХЗХ 2-4%ийн хүүг амлаж байв тэгвэл банк жилийн 18-36% ХЗХ жилийн 22-48%ийн ашиг олохнээ.

Энд багахан тооцоо хийгээл үзийдаа. Банк нэг жилд олгосон зээлийнхээ хүүгээр дээд тал 36%ийн ашиг олоод хадгаламж эзэмшигчиддээ 18%ийн хүү олгоод за мэдээж үйл ажиллагааны зардал гаралгүй л яахав банк юм чинь бусад үйлчилгээ гээд бас хөөрхөн орлого олчихоно заа ямарч байсан банк маань хөөрхөн ашигтай ажиллачихдаг юм байна. Гэхдээ бас нэг зүйлийг анхаарах хэрэгтэй байсан мэдээж төрийн өмчит банк бас осолтой монгол болсон хойно цаад төрийн луухгарууд чинь харинч нэг хэнэггүйхэн шиг мөнгөөр чинь тоглож орхино. Жишээ нь тодорхой ХОТШ банк, Ардын банк, Сэргээн босголтын банк ойрын жишээ бол хадгаламжын банк бүүр 30000000000 аар нь залгиж байгаа юм чинь /бараг 4 банкны дүрмийн сангийн мөнгийг/

3-Харин хувийн хэвшлийн банк бол шал ондоо мэдээж хөл дээрээ тогтсон найдвартай ажиллагаатай банкийг сонгох хэрэгтэй мэдээж хүнд хуримтлал хэрэгтэй. Гэхдээ хадгалуулсаны оронд тэр мөнгөөрөө жижигхэн түц цайны газарч юм уу бяцхан бизнес эрхэлсэн бол түүнийгээ дэлгүүр/ кафе цаашлаад супер маркет/ ресторан болгоод л дороо л бизнес чинь цэцэглэчих байсан байхдаа ингэж өлсөж үхэж хэрүүл хийж явах хугацаанд чинь….

Хохироогчид бол тодорхой мөнгөнд дуртай нөгөө хэдэн гишүүдийнхээ тархийг угааж байгаад өөрсдөдөө хэрэгтэй хуулийг батлуулж аваад дээр нь хуулийн цоорхойг нь ашиглаад нөгөө бохир бизнесээ хийж гардаг юм байгаа биздээээ. Худлаа зүйлийг мянга давтвал үнэн болдог гэгчээр нөгөө өндөр хүүтэй хадгаламжийнхаа талаар бас л нөгөө од нэртэй мөнгөнд дуртай олны танил нөхдүүдээр хэмхэртэл рекламдаж тархийг нь жаал угааж өгөөд бас зүгээргүйээ дээр нь мөнгөө хадгалуулбал Хавай ханой бээжин сингапур хааш хааш нь ч гэлээдээ арай л эрээн явуулна гээгүй байгаадаа нөгөө хэдэн хохирогчидийгоо хэмх хошгоруулж байгаад мөнгийг иь аваад ёстой нэг наргиж гардаг юм байгаа биздээ. Харж л байгаарай цаад хэдэн луухгарууд чинь хэсэг хоригдсон болж байгаад л өршөөлийн хууль энээ тэрэ хэрэгсэхгүй болголоо энэ тэр гээд нэг их удахгүй юу ч болоогүй юм шиг гадаад гараад алга болно доо. Сүүлдээ нөгөө хэдэн хохирогчид маань  хоорондоо нудралцаад эхэлж байх шиг бие биенээсээ мөнгө авдаг ч гэх шиг зарим нь  мөнгөө л авч байвал үхсэн ч яахав гэж бодсон бололтой.

Сүүлийн үед юм л бол өлсөж үхэж зулын гол болох дуртай болцгоочихож нөгөөдөхийг нь борооны дараах мөөг шиг гэнэт олшиосон иргэний хөдөлгөөнийхөн улс төрийн луухгарууд ил далд улам дэвэргээд л энэ монголын минь улс төр нийгмийн байдал нэг л бишээ сүүлдээ бүр мөрөөрөө ажлаа хийгээд мөнтгөнөж байгаа энгийн иргэд нь хүртэл тэрний зөв энэний буруу гэж хоорондоо маргалдаад аягүй бол талцаж байгаад балбалцаж ч мэдэхээр болоод байна уудаа хөөрхиййййй гэж....

Ингээд бодохоор зөвхөн ХЗХоршооныхоны явдлыг харахад л монголд маань амьдрахад бас л хэцүүхэн байх шивдээ. За за бас л жаал санаанд орсон зүйлээ бурж орхилоо сэтгэгдлээ хуваалцаарай